Ubiegasz się o emeryturę lub rentę rolniczą z KRUS? Musisz przygotować odpowiednie dokumenty. Co wpływa na wysokość świadczenia?

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników prawo do świadczeń z ubezpieczenia ustala się na wniosek osób zainteresowanych lub innych osób z interesem prawnym, np. pełnomocników. KRUS zaznacza, że pełnomocnikiem może być każda osoba fizyczna, która działa na podstawie pełnomocnictwa. Może to być członek rodziny, opiekun społeczny lub przedstawiciel organizacji związkowej.

Wniosek o świadczenie można wycofać, ale nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. W takiej sytuacji postępowanie podlega umorzeniu.

Jeśli wnioskodawca mieszka w Polsce, ale posiada okresy ubezpieczenia za granicą i w kraju i chce ubiegać się o emeryturę rolniczą, wniosek składa na formularzu KRUS SR-20. Do tego, zamiast krajowego wniosku KRUS SR-21 lub KRUS SR-21A, powinien dołączyć formularz unijny E-207 PL.

Niezależnie, jaki rodzaj formularza się składa, trzeba załączyć dowody, które uzasadniają prawo do świadczeń i regulują ich wysokość. Jak wymienia KRUS, oprócz dokumentów potwierdzających tożsamość i datę urodzenia, do emerytury rolniczej potrzeba:

• dokumentów potwierdzających okresy pracy i prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz podlegania z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacania składek (o ile tych dokumentów nie posiada już Kasa),
• dokumentów potwierdzających okresy ubezpieczenia społecznego, o ile jest ono inne niż rolnicze,
• dokumentów potwierdzających okresy ubezpieczenia przebyte w państwach UE/EFTA/Wielkiej Brytanii lub w państwach, z którymi łączy Polskę umowa o zabezpieczeniu społecznym, (o ile legitymuje się okresami ubezpieczenia za granicą); gdy takich dokumentów brak – należy wskazać instytucję ubezpieczającą lub nazwę i adres pracodawcy, a jeśli dana osoba ubiega się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, musi mieć zaświadczenie o stanie zdrowia na druku KRUS N-14.

Ubiegając się o prawa do renty rodzinnej, trzeba dołączyć dokumenty potwierdzające:

• datę zgonu osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna,
• datę urodzenia wnioskodawcy,
• datę zawarcia związku małżeńskiego, jeżeli o rentę ubiega się wdowa lub wdowiec,
• pozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, a w razie, gdy takiej wspólności nie było, prawo do alimentów ustalone wyrokiem lub ugodą sądową,
• stan zdrowia dziecka lub wdowy/wdowca, jeśli są niezdolni do pracy,
• fakt uczęszczania do szkoły przez dziecko, które ukończyło 16 lat,
• fakt, iż zmarły był opiekunem ustanowionym przez sąd,
• długość okresu wychowania i utrzymywania dziecka,
• pozostawanie na utrzymaniu zmarłego przed jego śmiercią,
• nieposiadanie dochodów z tytułu zatrudnienia lub z innych źródeł.

Jeśli zmarła osoba nie miała praw do emerytury rolniczej lub renty z tytułu niezdolności do pracy, oprócz powyższych dokumentów, trzeba też dostarczyć dokument stwierdzający datę urodzenia osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna, dokumenty potwierdzające okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacanie składek (o ile nie ma ich już KRUS) oraz okresy innego ubezpieczenia społecznego niż rolnicze, o ile osoba zmarła legitymowała się takim ubezpieczeniem.

Jeśli dana osoba prowadziła gospodarstwo rolne przed 1 lipca 1977 r., gdzie nie podlegano ubezpieczeniu społecznemu, również należy przedstawić odpowiednie dokumenty. KRUS wymienia tu dokument stwierdzający tytuł władania gospodarstwem (np. akt notarialny lub własności ziemi). Ci, którzy pracowali w gospodarstwach rodziców lub dziadków w charakterze domowników przed 1 stycznia 1983 r., zwykle nie muszą składać dodatkowych papierów, ma je KRUS.

W innych przypadkach wnioskodawca powinien dostarczyć zaświadczenie z urzędu gminy o miejscu zamieszkania i istnieniu gospodarstwa rolnego w podanym okresie. Jeśli organ nie ma takiej dokumentacji, może być to pisemne zeznanie minimum dwóch świadków.

W latach 70. i 80. sprawy ubezpieczenia i opłacania składek leżały w gestii urzędów gminy, zanim powołano jednostki organizacyjne KRUS. Jeśli Kasa nie może potwierdzić faktu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresach od 1 lipca 1977-31 grudnia 1982 oraz 1 stycznia 1983-31 grudnia 1990, zainteresowany powinien przedstawić zaświadczenie z imieniem i nazwiskiem, datą urodzenia, adresem zamieszkania, okresach ubezpieczenia i wysokości opłacanych na nie składek.

Okresy podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu przed 1 stycznia 1991 r. trzeba udowodnić pisemnym zaświadczeniem z zakładu pracy, świadectwem pracy lub legitymacją ubezpieczeniową ze wpisami, a także orzeczeniem sądu. KRUS dopuszcza też dowody pośrednie – legitymację służbową, umowę o pracę, wpisy w dowodach osobistych oraz pisma z zakładu pracy (jeśli zakład nie istnieje, dokumentację wyciąga się z archiwum). W wyjątkowych sytuacjach i okresach mogą to być zeznania świadków.

Więcej informacji i szczegółów: Dokumentacja wymagana przy ubieganiu się o ustalenie prawa do rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych

Źródło: KRUS